Auke Rienstra

Vandaag gaan we verder met de serie waarin we verschillende hoofdreligies Bijbels belichten. Eerder stonden we al stil bij de Islam, Jehovah’s Getuigen, het Welvaartsevangelie, de Katholieke Kerk en de Mormonen. Deze keer staan we stil bij de Zevende Dag Adventisten en wat zij geloven.

Later in deze serie komen ook de Bethel Church Movement, het Boeddhisme, Hindoeïsme, Judaïsme en anderen aan bod.

De denominatie van de Zevende Dag Adventisten (ZDA’s) is rond 1840 in New York ontstaan, kort na de Second Great Awakening. In die tijd voorspelde en predikte de baptistenprediker, William Miller, dat, op basis van zijn lezing van Daniël 8:14, Christus ergens tussen 21 maart 1843 en 21 maart 1844 terug zou keren. Toen dit niet zo bleek te zijn leidde de teleurstelling tot grote verwarring. De gemoederen werden echter gesust door Hiram Edson die beweerde een visioen van Jezus te hebben gezien die bij het altaar van de hemel stond. Hij concludeerde hieruit dat Miller gelijk had over het voorspelde tijdstip, maar niet over de plaats. “Met andere woorden, de terugkeer van Jezus was niet naar de aarde, maar een verhuizing naar het hemelse heiligdom, zoals wordt verwezen in Hebreeën 8:1-2” (Matt Slick). De verdere ontwikkeling van deze overtuiging staat nu ook wel bekend als het “Heiligdom/onderzoekend oordeel” (zie hieronder). Deze overtuiging heeft de grondleggers van de ZDA’s , Joseph Bates en James en Ellen White, sterk beïnvloed. Momenteel telt de denominatie wereldwijd zo’n 18 miljoen volgelingen.

Hieronder een kort overzicht van wat ZDA’s geloven, samen met wat de Bijbel echt leert.

---

1. Bijbel als geloofsbelijdenis

ZDA’s claimen de Bijbel als hun “enige geloofsbelijdenis” en beschouwen de beweging als “het resultaat van de protestantse Sola Scriptura – de Bijbel als de enige norm voor geloof en praktijk voor het leven van een christen.” Hieruit belijden ze 28 overtuigingen die ze als de fundamentele leer van de Heilige Schriften beschouwen. Ze zijn onderverdeeld in zes categorieën over: God, de mens, redding, de kerk, het christelijk leven en gebeurtenissen van de laatste dag.

2. 28 leerstellige overtuigingen

Deze 28 overtuigingen worden beschouwd als de officiële leer van de kerk, maar ze zijn niet bindend voor lidmaatschap. Hiervoor is de doop door onderdompeling het criterium, waarbij het publiekelijk een geloofsbelijdenis doen een voorwaarde is. De manier waarop dit vorm gegeven wordt is dat de predikant of ouderling de kandidaat een van twee versies doopgeloften afneemt. De een bestaat uit 13 geloften en de ander uit de volgende drie vragen:

1. Aanvaardt je Jezus Christus als je persoonlijke Verlosser en Heer, en wil je je leven leiden in relatie met Hem wat redding geeft?
2. Accepteert je de fundamentele leer van de Bijbel zoals uitgedrukt in de verklaring van fundamentele overtuigingen van de Zevende-dags Adventisten, en belooft je door Gods genade je leven te leiden in overeenstemming met deze leringen?
3. Wens je gedoopt te worden als een openbare uitdrukking van je geloof in Jezus Christus om daarmee aanvaard te worden in de gemeenschap van de Kerk van de Zevende-dags Adventisten? En dat je je toe wilt wijden aan haar missie door deze als een trouw rentmeester te ondersteunen met tienden, offers en een dienend leven?

3. Drie kenmerkende verschillen:

De meeste van de 28 fundamentele overtuigingen zijn vergelijkbaar met de geloofsbelijdenissen van de meeste Evangelische en protestantse denominaties. De drie belangrijkste geloofsbelijdenissen van de ZDA’s die door evangelicalen als heterodox worden beschouwd, zijn het sabbattarisme (een vereiste naleving van de sabbat, die volgens hen op zaterdag valt), de gave van profetie zoals “gemanifesteerd in de bediening van Ellen G. White”, en de Heiligdomsleer.

4. De Heiligdomsleer:

De Heiligdomsleer is de meest onderscheidende adventistische leer. Orthodoxe christenen menen gewoonlijk dat Jezus, als onze hogepriester, voor ons bemiddelt aan Gods rechterhand (Heb 4:14-16; 6:20; 7:25). Maar ZDA’s geloven ook dat Christus het “heiligdom in de hemel” binnenging en dat Hij na, een “profetische periode van 2.300 dagen” (eindigend in 1844), de tweede en laatste fase van zijn verzoenende bediening is ingegaan, waarbij Hij werkt aan het “uitwissen” van zonden. Zoals Kenneth R. Samples uitlegt: “vanaf zijn hemelvaart tot 1844 had Jezus de vergeving die hij aan het kruis had gekocht in het eerste compartiment van het heiligdom toegepast, maar in 1844 ging hij het tweede compartiment binnen en begon de levens te onderzoeken van degenen die vergeving hadden ontvangen om te zien of ze eeuwig leven waardig zijn. Alleen degenen die in dit oordeel positief bevonden zijn, kunnen zeker zijn van een verheerlijking bij Zijn terugkomst. Deze leer is later bekend geworden als de zondeloze volmaaktheidsleer (perfecte gebodsnaleving om aanvaarding in het oordeel te ontvangen). Na dit onderzoekend oordeel zou Christus uit het hemelse heiligdom naar de aarde terugkeren om voor ieder zijn beloning te bezorgen en de grote en verschrikkelijke dag des Heren in te luiden. Het is 1844 en de hierboven beschreven gebeurtenissen markeren het begin van ZDA.”

Het belangrijkste punt in deze is dat de ZDA’s aan de ene kant belijden dat redding alleen mogelijk is op basis van het volbrachte werk van Christus maar tegelijkertijd een heiligdomsleer aanhangen waar de waardigheid om eeuwig leven te ontvangen van afhangt. Orthodoxe Christenen geloven dat goede werken een vrucht zijn van de vaststaande verlossing en niet een wortel daarvan. “Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u, het is de gave van God; niet uit werken, opdat niemand zou roemen” – Efeze 2:8-9.

5. White’s profetische bediening

De tweede unieke geloofsovertuiging van ZDA is de “profetische” bediening van Ellen G. White (1827-1915). Tijdens haar leven produceerde White meer dan 5.000 periodieke artikelen en 40 boeken met in totaal zo’n 25 miljoen woorden. (ZDA’s beweren, waarschijnlijk terecht, dat White de ‘meest vertaalde vrouw in de literatuur’ is.) Vanaf het moment dat ze 17 jaar oud was tot ze 70 jaar later stierf, beweerde ze ongeveer 2000 visioenen en dromen te hebben gehad, variërend van minder dan een minuut tot vier uur. In de 28 fundamentele overtuigingen staat: “Haar geschriften spreken met profetisch gezag en bieden troost, leiding, instructie en correctie aan de kerk. Ze maken ook duidelijk dat de Bijbel de maatstaf is waaraan alle leerstellingen en ervaringen getoetst moeten worden.” Sommige adventistische geleerden beweren dat maar liefst 90 procent van White’s geschriften geplagieerd zijn, hoewel de ZDA officieel beweert dat dit slechts zo’n 2 procent is.

Het moge duidelijk zijn dat dit niet samengaat met wat de Bijbel leert. De Bijbel, als Woord van God, is de enige gezagsbron voor ons geloof en de praktijk van het leven als christen. De Bijbel is onfeilbaar, foutloos en genoegzaam. Er mag niets vanaf gehaald of toegevoegd worden.
(Deut. 4:2; Ps. 12:7; 119:96; Spr. 30:5; Jes. 40:8; Matt. 24:35; Joh. 17:17; 1 Pet. 1:23-25; 2 Pet. 3:16; 1 Tim. 5:18; 2 Tim. 3:15-17; Judas 3; Op. 22:18-19)

6. Sekte of acceptabele tak van het protestantisme?

Gedurende ongeveer honderd jaar – van 1840 tot 1950 – beschouwden veel evangelische denominaties de ZDA als een niet-christelijke sekte (zoals de Jehovah’s Getuigen). Maar een dialoog met ZDA-geleerden en apologeten in de jaren vijftig leidde tot een heroverweging van dat standpunt door sommige evangelicals. Zoals Kenneth R. Samples zegt, overtuigde de dialoog velen ervan dat de “ZDA geen antichristelijke sekte was, maar eerder een enigszins heterodoxe (d.w.z. afwijkend van de algemeen aanvaarde leer) christelijke denominatie.” Het Christian Research Institute geeft een belangrijk voorbeeld van de grondgedachte voor deze visie: “Aangezien de ZDA de fundamentele doctrines van het historische christendom (de Drie-eenheid, de ware godheid van Christus, zijn lichamelijke opstanding, enz.) accepteert, geloven we niet dat het als een niet-christelijke sekte moet worden geclassificeerd. Het is onze overtuiging dat men geen echte Jehova’s Getuige, Mormoon, Christelijke Scientist, enz. kan zijn en een praktiserend christen in de bijbelse zin van het woord; maar het is wel mogelijk om een ​​Zevende-dags Adventist en een ware volgeling van Jezus te zijn, ondanks bepaalde onderscheidende adventistische leringen die wij als onbijbels beschouwen.” Hoewel weinig evangelicals tegenwoordig ZDA als een niet-christelijke sekte beschouwen, waarschuwen velen nog steeds tegen het omarmen van de denominatie als een acceptabele tak van het protestantisme. Zoals Nathan Busenitz zegt: “Ondanks de oecumenische geest die het evangelicalisme de afgelopen decennia is binnengedrongen, zijn er nog steeds grote verschillen in leer die we niet moeten onderschatten.

7. Questions of Doctrine

De vraag-en-antwoordsessies tussen evangelische en ZDA-geleerden in de jaren vijftig leidde tot de publicatie van de Questions on Doctrine door de ZDA, een document dat beschouwd wordt als de oorsprong van het “Evangelisch Adventisme”. Echter, lang niet iedereen in de ZDA-kerk was het met dit boek of de standpunten ervan eens. Sommigen beschouwden het als een verwatering van de “traditionele” leringen om tegemoet te komen aan evangelicals en aansluiting met hen te vinden. Deze groep wordt ook wel aangeduid als de traditionele adventisten. Kenneth R. Samples identificeert vijf posities die deze traditionele adventisten gewoonlijk innemen:

1. .
   1. Gerechtigheid door geloof: Gerechtigheid door geloof omvat zowel rechtvaardiging als heiliging. Onze positie voor God berust zowel in de toegerekende als verleende gerechtigheid van Christus (Gods werk voor mij en in mij). Rechtvaardiging is alleen voor zonden die in het verleden zijn begaan.
      • De Bijbel maakt echter duidelijk dat Jezus voor al mijn zonden is gestorven. Die van het verleden, heden en de toekomst: “En iedere priester stond wel dagelijks te dienen en bracht vaak dezelfde slachtoffers, die de zonden toch nooit zouden kunnen wegnemen, maar deze Priester is, nadat Hij één slachtoffer voor de zonden geofferd had, tot in eeuwigheid gezeten aan de rechterhand van God. Want met één offer heeft Hij hen die geheiligd worden, tot in eeuwigheid volmaakt” – Hebreeën 10:11-12; 14.
   2. De menselijke natuur van Christus: Jezus Christus bezat een menselijke natuur die niet alleen verzwakt was door de zonde, maar ook neigingen had tot de zonde zelf. Zijn natuur was als die van Adam na de val. Vanwege zijn succes in het overwinnen van de zonde, is Jezus primair, in de eerste plaats, een voorbeeld voor ons.
      • De Bijbel maakt echter duidelijk dat Jezus de unieke, eniggeboren, Zoon van de Vader is voor alle eeuwigheid, met dezelfde Goddelijke natuur als de Vader (Joh. 1:14; Joh. 1:18; 3:16, 18; Joh. 5:18; 10:30). Bovendien is hij een eeuwige godheid (Johannes 1:1; 8:58) en is hij onveranderlijk (Hebr. 1:10-12; 13:8), wat betekent dat hij altijd al God was.
   3. De gebeurtenissen van 1844: Jezus ging op 22 oktober 1844 voor het eerst het tweede compartiment van het hemels heiligdom binnen en begon daar het onderzoekend oordeel. Dit oordeel is de vervulling van de tweede fase van het verzoenende werk van Christus.
      • De verwijzing van de ZDA’s naar Hebreeën 8:1 en 2 om deze overtuiging aan te tonen is allerminst overtuigend.
   4. Zekerheid van redding: Onze positie voor God berust op zowel de toegerekende als verleende gerechtigheid van Christus; zekerheid van redding vóór het oordeel is aanmatigend. Zoals Jezus, ons voorbeeld, ons liet zien, is volmaakte naleving van de geboden mogelijk.
      • Zie uitwerking bij punt 4.
   5. De autoriteit van Ellen G. White: De geest van profetie kwam tot uiting in de bediening van Ellen White als een teken van de overgebleven kerk. Haar geschriften zijn geïnspireerde raad van de Heer en gezaghebbend in leerstellige zaken.
      • Zie uitwerking bij punt 5.

---

Gebruikte bronnen: artikel van Joe Carter ‘9 Things you should know about Zeventh-day Adventism‘.